F Stop (รูรับแสง) : Part 1

สวัสดีครับ ก่อนหน้านี้ผมพูดถึงการใช้ F (รูรับแสง) / ISO / Shutter (ชัตเตอร์) ไปในบทความก่อนหน้านี้ที่เกี่ยวกับการถ่ายพลุ และการถ่ายภาพการแสดง วันนี้ผมเลยถือโอกาสมาขยายความ เรื่องความสัมพันธ์กันของค่า 3 อย่าง ที่ช่างภาพมือใหม่ทุกคนต้องรู้และเข้าใจ

ซึ่งในบทความนี้ผมจะพูดถึง เรื่อง F stop (รูรับแสง) จริงๆแล้วมันคืออะไร มีผลอะไรกับการถ่ายภาพ ปรับเพื่ออะไร มาครับมาดูกันว่ามันคืออะไร

รูรับแสง (f stop number) คือรูที่ควบคุมปริมาณแสงที่ส่งผ่านไปยังเซนเซอร์รับภาพ (Image Sensor) มีหน่วยวัด เป็น F number ค่า f stop number ไม่ได้ทำให้เซ็นเซอร์รับแสงเพิ่มขึ้นอย่างเดียว แต่มันยังทำให้ค่า ระยะชัด เพิ่มขึ้นอีกด้วย

ระยะชัดหมายถึง พื้นที่ความคมชัดที่เกิดขึ้นในแนวระนาบขนานกับตัวกล้องหรือเซนเซอร์รับภาพ ภาพที่มีระยะชัดน้อยเราเรียกภาพนั้นว่า ภาพชัดตื้น แต่ถ้าในภาพมีระยะชัดมากหรือครอบคลุมเกือบทั่วทั้งภาพ เราเรียกภาพลักษณะนี้ว่า ภาพชัดลึก

ปัจจัยที่ส่งผลโดยตรงกับระยะชัดในภาพคือขนาดรูรับแสงและตำแหน่งโฟกัสภาพ ในที่นี้จะขอกล่าวถึงขนาดรูรับแสงก่อนเป็นอันดับแรกนะครับ

การควบคุมระยะชัดในภาพให้มีมากหรือน้อย กำหนดได้ด้วยขนาดรูรับแสง หากเลือกใช้ขนาดรูรับแสงกว้างจะทำให้ช่วงระยะชัดในภาพมีน้อย ตรงกันข้ามขนาดรูรับแสงที่เล็กแคบจะช่วยเพิ่มระยะชัดในภาพให้มีมากยิ่งขึ้น

การถ่ายภาพบางประเภทจำเป็นต้องคุมระยะชัดในภาพให้มีมากพอ เพื่อให้รายละเอียดชัดทั้งภาพ เช่นภาพวิว ภาพสถานที่ หรือถ่ายภาพมาโคร เราจึงนิยมใช้ค่า F แคบ โดยมากจะอยู่ในช่วง f8 ขึ้นไป

ภาพประเภทที่นิยม ใช้ รูรับแสงกว้างๆ ก็ เช่นการถ่ายภาพบุคคล เพื่อให้สิ่งต่างๆในภาพเลือนหายไปอยู่นอกระยะชัด ตัวแบบในภาพจะดูเด่นขึ้นมาและน่าสนใจมากขึ้น

เป็นไงครับทีนี้ช่างภาพมือใหม่ที่เคยสงสัยว่า รูรับแสง หรือ f stop number คืออะไรคงพอเข้าใจกันมาบ้างแล้วนะครับสำหรับหน้าที่ละการส่งผลเมื่อเราใช้ค่า รูรับแสงที่ต่างเป็นยังไง แล้วในคราวหน้าผมจะมาพูดถึง อีก 2 เรื่องคือ ISO / Sutter สวัสดีครับ